Chianti Classico – de wijn van de “Gallo Nero”

Chianti Classico – de wijn van de “Gallo Nero”

Chianti Classico is één van de meest representatieve wijnen uit het Toscaanse gamma, en is in de hele wereld bekend en voert naar bijna alle landen ter wereld de schoonheid van de heuvels van de Chianti en de ambitie van de wijnbouwers uit de streek uit. Deze unieke wijn dankt zijn naam aan de streek waar hij geproduceerd wordt: de Chianti. Een prachtige heuvelachtige zone die zich uitstrekt over 71.400ha tussen de steden Firenze en Siena (zie figuur 1), met binnen zijn genzen 8 gemeenten: San Casciano, Barberino Tavarnelle, Greve in Chianti, Radda in Chianti, Gaiole in Chianti, Castellina in Chianti, Poggibonsi en Castelnuovo Berardenga.

De geschiedenis van deze regio is onlosmakelijk met de wijnproductie verbonden, de eerste vermelding dateert van 1398 waar in een notariëel document sprake is van “Chianti”. De commerciële bevestiging komt in de jaren 1600 wanneer de export, vooral naar Engeland voor internationale bekendheid zorgt. Zoals met veel bekende merken kende ook de Chianti veel namaak, en zelfs fraude en in 1716 werd daarom door Groothertog Cosimo III van de Medici een wet uitgevaardigd die de 4 beste productiezones vastlegde: Pomino, Rufina, Carmignano en de bekende Chianti. Dit decreet dat tot bedoeling had de economische wijnbouwactiviteiten in deze regio te beschermen, kan vergeleken worden met de huidige DOP, DOC en DOCG, waarbij de productiezone, verkoopvoorwaarden en vooral de controle op de productie en verkoop van flessen werd geïntroduceerd.

Het is belangrijk om te benadrukken dat de grenzen van de Chianti (zie figuur 2), zoals bepaald door de groothertog, een veel kleiner gebied besloegen (in verhouding tot de zone die we vandaag kennen), de gemeenten die ertoe behoorden: Radda, Gaiole, Castellina en een deel van Greve. Deze bepaling bleef van kracht tot de jaren ’30 toen de overheid een veel grotere regio bepaalde, die bijna heel Toscane besloeg (figuur 3). Deze droeg de oude naam Chianti maar werd sterk uitgebreid met de volgende productiezones:: Rufina, Montespertoli, Colli Fiorentini, Montalbano, Colline Pisane, Colli Aretini e Colline Senesi.

Veel investeerders (ook buitenlanders) kopen grond die geschikt is voor wijnproductie. De benaming werkt goed, maar iets verstoort de rust, want de landgoederen van de Chianti Classico (de 8 bovengenoemde gemeenten) willen alleen oprukken, om hun authentieke en gesymboliseerde handelsmerk over de hele wereld te verspreiden. Dit gebeurt in 1996 wanneer Chianti Classico eindelijk zijn eigen DOCG krijgt; een sterk gewenste weg, die het Consortium van de Zwarte Haan nieuwe kracht geeft. Vanaf dat moment werd de haan, het embleem van de producenten, weer trots, zoals de door Vasari (de hofschilder van Cosimo I de’Medici) gefrescoate haan in een van de kisten van het plafond van de Salone dei Cinquecento (gelegen in het Palazzo Vecchio, in Florence). De zwarte haan, reeds gekozen door de Lega del Chianti, is de grafische voorstelling van de belangrijkste druivensoort van de Chianti Classico: Sangiovese.

Deze wijdverspreide wijnstok (de meest verbreide in Italië, met meer dan 160 verschillende klonen) vindt zijn favoriete grond in Toscane. Tussen de heuvels die Florence en Siena scheiden, bevinden zich de perfecte bodems voor deze wijn, Galestro (schilferige grijze klei), Alberese (zeer harde kalksteen) en zandsteen (rotsen afkomstig van duizendjarig zand), die hem verfijning, intensiteit en elegantie geven. De relatie met de prachtige Chianti-landen is een uitgesproken huwelijk dat al bestaat sinds 1872, toen baron Bettino Ricasoli (eigenaar van het kasteel van Brolio) het recept voor “Chianti-wijn” definieerde. Hij benadrukte dat voor een goede wijn Sangioveto (zoals het in dit gebied wordt genoemd) alleen of in combinatie met Canaiolo (een inheems Toscaans druivenras) moet worden gebruikt en wees alle producenten op de beste weg naar kwaliteit.

De authenticiteit van de wijnen van de 580 leden (waarvan 376 bottelaars) wordt steeds meer geprezen door internationale markten en critici, zodat flessen Chianti Classico in wel 130 landen te vinden zijn. De commerciële kracht wordt ondersteund door een solide basis, versterkt door de 3 soorten wijn die kunnen worden geproduceerd: de Chianti Classico vintage, die de jongste en meest directe versie vertegenwoordigt, de Chianti Classico Riserva, de tussenversie die in veel gevallen de grote duurzaamheid van de Sangiovese vertegenwoordigt, en tenslotte de Gran Selezione, die het toppunt van kwaliteit vertegenwoordigt, een maniakale selectie van druiven (vaak afkomstig van één enkele wijngaard) die in staat is te concurreren met de grootste wijnen ter wereld.

Dit is slechts een korte inleiding tot de glanzende geschiedenis van de Chianti en zijn favoriete wijn, die moet dienen als brandstof voor de nieuwsgierigheid van de lezer, die, bewogen door een oprecht gevoel, de schoonheid van deze plaatsen persoonlijk moet ervaren. Reis naar Toscane, rijd over de witte wegen ondergedompeld in wijngaarden en dichte bossen, en ga dan op het terras van een wijnbar of wijnhuis zitten, wacht tot de zon ondergaat, en terwijl u een slokje Chianti Classico proeft, hoort u misschien in de verte het lied van de trotse Zwarte Haan.

Luca Marchiani 

Onze Chianti Classico wijnen

meer lezen?