Wijnbouwers uit het hart van de Pugliese hoogvlakte

Wijnbouwers uit het hart van de Pugliese hoogvlakte

De geschiedenis van dit wijnhuis begint met Maria Franca Spelonga, die samen met haar man Carmine beslist van bij de opstart van hun wijnhuis de productie te focussen op kwaliteitswijnen gemaakt van de typische lokale druivensoorten. Hun cantina ligt in de uiterst vruchtbare Daunia vlaktes, waar de familie ook groenten kweekt, maar vanuit hun passie met wijnbouw startte.
Cantine Spelonga ligt in Stornara, een klein dorpje nabij Cerignola (bekend voor de befaamde “Bella di Cerignola” of koningsolijven) in het hart van de Daunia vlakte.

Maria Franca en Carmine waren twee jonge mensen, afkomstig uit de regio, die elkaar vonden in 1981 en huwden, maar ook een droom deelden: een wijnhuis creëren. Ze deelden deze droom met hun dochter Marilina, die sinds 2005 mee in het avontuur stapte. Er wordt gewerkt volgens oude tradities, met respect voor de natuur, beroep doend op gespecialiseerde agronomen en lokale wijnbouwers waarmee de kunst van de wijnproductie gedeeld wordt.

Hun witte wijnen worden gemaakt van bombino bianco (voor de Twist bianco en de BiancoMato) en Falanghina (voor de Extrema).
Bombino bianco is een minder bekende druif die we in verschillende Zuid-Italiaanse streken terugvinden, naast Puglia ook in Campania, Lazio, Sardinia. Ze werd en wordt echter vooral in Puglia geteeld maar meestal voor redelijke eenvoudige, onopmerkelijke wijnen. Er was ook heel wat onduidelijkheid rond de oorsprong van de druif en ze werd vaak verward met Mostosa uit Emilia Romagna en Trebbiano uit Abruzzo. Er werden lokaal ook interessante bijnamen aan gegeven die wezen op een hoog rendement (wat niet noodzakelijk samenging met hoge kwaliteit): “caricalasino” = laad op de ezel, of “stracciacambiale” = verscheur de wisselbrief, “buttapalmento” = vul de tank of “schiacciapalmento” = pers de tank. In de jaren 1900 was meer dan 90% van de aangeplante druiven in de provincie Foggia in Noord-Puglia bombino bianco, maar vandaag is dit nog slechts een zeer klein gedeelte. Slechts recent werd duidelijk dat ook van deze druif zeer kwalitatieve wijnen kunnen gemaakt worden. Ze zijn zeer fris, hebben expressief tropisch fruit en een frisse kruidigheid (anijszaad).

Falanghina is een druif die we naast Puglia ook in Campania en Lazio terugvinden. Ze wordt als de oudste druivensoort van de regio beschouwd en de naam verwijst naar de “falangae” of houten palen waaraan de wijnranken bevestigd worden. Het zijn wijnen met een mooie aciditeit met fruitige toetsen van abrikozen, appel. De Extrema van Cantine Spelonga werd in de Gambero Rosso Berebene gids van 2022 beloond met een bijzondere vermelding voor zijn prijs-kwaliteit verhouding.

De meest bekende druif van Puglia is ongetwijfeld de primitivo, internationaal (en vooral in Californië) ook bekend als zinfandel. Een druif die volle, krachtige wijnen oplevert, vaak met een hoog alcoholgehalte en soms (naar mijn mening) wat teveel “gekookt” fruit. De kunst is dus de wijnen voldoende elegant en fris te houden.

Nero di Troia is de tweede, minder bekende, rode druif uit Puglia. De eigenlijke naam is Uva di Troia en werd waarschijnlijk door de Grieken naar Italië gebracht. De wijnen hebben duidelijk aanwezige, doch fijne tannine en complexe fruitsmaken met wat kruidigheid (zoethout, jeneverbes, gedroogde kruiden).

De prominente aanwezigheid van rosato wijn in de laars van Italië

Er is een theorie dat de prominente aanwezigheid van roséwijnen in het Italiaanse zuiden (naast Puglia kent ook Abruzzo, Campania, Calabria, Sicilië interessante rosato’s) het gevolg zou zijn van de hoge temperaturen en het feit dat onder deze omstandigheden de fermentatie door de temperatuur wel eens haperde, zodat de diepgekleurde en krachtig smakende rosato’s uit het zuiden van Italië misschien wel eens een bijproduct zouden kunnen geweest zijn van deze halfgemaakte rode wijnen uit de periodes vooraleer we temperatuurgecontroleerde fermentatie kenden.

Marilina, de rosato van nero di Troia van Cantine Spelonga, draagt de naam van de huidige beheerder van het wijngoed en is een mooi voorbeeld van deze stijl.

meer lezen?